It’s not every day that one attends an exhibition in a waffle establishment.
Y Cymylau
Wnaeth Gwenfair Griffiths bostio’r lluniau bendigedig yma ar Twitter yn gynharach heddi.
Dyma band cyntaf Pat Morgan. Bach yn wahanol i Datblygu, ar ran arddull, dwedwn i.
Linda, y ferch yn y canol, yw chwaer arall Pat. Teulu llawn talent.
Yn ôl y sôn, oedd band arall gyda Pat, cyn iddi ymuno â Datblygu, sef Slugbait. Methu aros dod ar hyd i’w lluniau nhw.
BT – British Bastard Telecom
Blwch ffôn wedi’i gystomeiddio yng Nghaerdydd yn diweddar.
(Via dudalen Facebook Datblygu Trideg.)
A phwy’r yw’r rapsgaliwns yma?
Sarah Hill ar D30
Datblygu Trideg gan Sarah Hill yn y Welsh Arts Review.
Dave Edwards’ lyrics uncovered a shared generational feeling of disillusionment and hopelessness caused in no small part by the Thatcherite machinery. Edwards’ place on the margins of Welsh society, and at the outer edge of Wales, gave him a vantage point from which to declaim his poetry, straight into the belly of the beast. And needless to say, Datblygu had a strained relationship with the Welsh establishment. But John Peel loved them. On the Waffle walls are the rather endearing postcards he sent to Dave Edwards, as well as the hand-written track-by-track guide to pronunciation and meaning that Edwards sent Peel as PR for their album, Pyst (1990).
Ww, eisiau gweld hwnna!
(Diolch, Victoria!)
Portread David gan Malcolm Gwion
Wedi gweld y llun yma cwpl o weithiau hyd yn hyn, unwaith mewn sioe yng Ngwersyll yr Urdd (!) ac yn fwy diweddar, mewn arddangosfa o waith Malcolm yn Theatre Mulled Anne.
Mae hanes Malcolm a Datblygu yn mynd yn ôl reit at y dechreuad, wrth gwrs. Fe wnaeth ryddhau y casetiau cynnar Amheuon Corfforol, Trosglwyddo’r Gwirionedd, a Fi Du ar ei label, Recordiau Neon.
Perfformiwr oedd Malcolm hefyd. Dyma fe’n canu un o’i ganeuon ei hun, yn gynnar (iawn?) yn yr 80au.
Datblygu yn y Wladfa Newydd
Mae cwpl o erthyglau Saesneg ar Datblygu wedi ymddangos ar Culture Colony / Y Wladfa Newydd yn y misoedd diwetha, sef Datblygu 2008 am y fideo Llwch ar y Sgrîn, ac adolygiad “Atgoffion Hen Wanc”:
This is a straight and honest account of David’s life from his own point of view. There’s romance, but he’s not romantic about it, there’s success, but he dosen’t revel in it, there’s plenty of tragedy, but he tells it as it is and moves on. There is a starkness to the writing, some chapters are only half a page long, and this makes it an easy read. I read the book in a day and wandered around the house with it as I played with my daughter and made lunch. A bit of a surreal experience to tell the truth, to be happy in my day while at the same time having a glimpse at Dave’s alcoholism and disappearance into mental illness.
Mae gyda nhw erthygl dda ar y sioe yng nghaffi Waffle, hefyd:
The influential band Datblygu is 30 years old. To celebrate this anniversary the Waffle Coffee Shop (63 Clive Road in Canton, Cardiff) has put up an exhibition of personal memorabilia donated by the band’s two main members, Pat Morgan and David R. Edwards.
Victoria Morgan of the Waffle Shop, and sister to Pat, said “It’s a bit of a ‘home made’ exhibition, but then that’s what Datblygu were all about”.
Cyfweliad â Pat
Braf iawn clywed Pat Morgan yn cael ei chyfweld yma ar raglen “Stiwdio” bwyddiwrnod. Mae hi’n sôn am y sioe Datblygu 30, ond hefyd am hanes y band, yr ymateb cawson nhw yn Lloegr ar ôl bod ar raglen Peel.
Sa i’n siwr beth yw’r sefyllfa gyda rhaglenni fel hyn ar yr iPlayer. Oes modd i rywun wneud copi rhag ofn iddo ddiflannu?
Cyn Symud i Maes E
Mae ypdêts ar y gwefan hwn fel bysus Pontgarreg; does dim un ers misoedd, ac wedyn mae un yn dod bob 10 munud rhyw nos Wener pan ti wedi hen dderbyn bod pawb sy’n gweithio i’r Brodyr Richard wedi mynd at eu gwobrau.
Wel, ocê, ddim cweit fel hynny. Lot o ypdêts, dyna beth dw i’n dweud. Dw i’n trial dal i fyny ar ôl bod yn ddiog.
Y fideo yma, er enghraifft, wedi cyrraedd YouTube yr wythnos hon, ar ôl “casglu llwch am flynyddoedd”, yn ôl Victoria Morgan. Gwylies i hwn yn y gwely y bore yma, a dyna’r dechreuad gorau i ddydd Gwener dw i’n cofio ers tro byd.
Wythnos diwetha, wnaeth Victoria lanlwytho fideo arall dw i erioed wedi gweld o’r blaen, sef y fersiwn gwreiddiol o Maes E:
Sut yn y byd mae’r pethau yma heb fod ar y we cyn nawr?
Adroddiad BBC ar “Datblygu 30”
Darn 6 munud, sy’n cynnwys cyfweliad â Dave ar wefan newyddion BBC Cymru.
Datblygu30
Gan fy mod i ddim yn gallu gadael y gorllewin, rhag ofn i fi droi’n bwmpen eto, fi yw ffan ola Datblygu i weld y sioe Datblygu30 yng nghaffi Waffle, yn y Caerdydd ’na. Diolch, felly, i’r Twll ac i Lowri Haf am bostio adolygiadau a lluniau pert o’r caffi, sy’n cael ei redeg gan Victoria, sy’n chwaer i…
Wel, chwaer pwy yw hon? (Llun gan Lowri Haf).
Mae’r sioe i ddathlu 30 mlynedd ers i Dave a Wyn ddechrau’r band yn ysgol Aberteifi, cyn i ti gael dy eni, ychan.
Caffi Waffle
63 Clive Road
Pontcanna
Caerdydd
029 2034 3087
Mae’r caffi ar gau ddydd Llun, ond am wn i, ar agor bob dydd arall. Sieco ymlaen llaw yw’r gorau.
Maen nhw ar Facebook ac yn trydar @datblygu30.
Mae’r adolygiad ar Culture Colony yn dda iawn hefyd.
Mwy o luniau i ddod – cliciwch y tag datblygu30 i weld mwy.
Cyfweliad Sothach #10
Dyma gyfeliad wnaeth Gorwel Roberts â Dave yn ôl yn haf 1989.
Diolch yn fawr i Iwan Standley am ei sganio a rhannu. Mae pdf o’r rhifyn cyfan fan hyn.
Gwlad ar fy Nghefn – Klaus Kinski
Does dim digon o ail-fersiynau caneuon Datblygu, nag oes?
Mae’r trac ar gael o wefan Ankst, ar feinyl hyfryd hyfryd.
Cyfweliad Gruff Rhys
Mae Adam Walton newydd bostio trawsgrifiad cyfweliad â Gruff Rhys o fis Mai 2000 (jyst cyn i “Mwng” ddod ma’s), lle maen nhw’n trafod Datblygu, ymysg pethau eraill:
IT’S A VERY RESPECTFUL NOD OF THE HEAD FROM SUPER FURRY ANIMALS TO COVER DATBLYGU’S ‘Y TEIMLAD’ ON ‘MWNG’, WHY THIS PARTICULAR SONG?
‘Y Teimlad’ was the most obvious pop song that they ever wrote. There’s other songs, like ‘Casserole’, but I think that ‘Y Teimlad’ is an absolute standard song, you know, and someone could do a Sinatra version. I wish we could have done a full-on orchestral version, but the song is there now for someone else to do that!
IT SITS VERY WELL AMONGST THE OTHER SONGS ON MWNG BECAUSE THEY ARE ALL SIMPLE AND DIRECT TOO, WAS IT IMPORTANT TO PRESERVE THAT SIMPLICITY?
Dave Datblygu once criticised one track minds working in forty eight track studios, so we thought that we would maybe be respectful of that. Also we’ve recently been touring with bands like ‘Olivia Tremor Control’ who keep the recording really simple. Most of their stuff is recorded on 4 track. People like ‘Palace’ record whole albums in five hours.
WAS ONE OF THE OTHER REASONS FOR DOING THE ‘DATBLYGU’ SONG MAYBE TO DRAW PEOPLE’S ATTENTION TO THAT FACT THAT THERE WERE GREAT WELSH BANDS BEFORE THE MANICS THAT ARE ALMOST IN DANGER OF BEING FORGOTTEN BECAUSE OF THE SPEED OF THE RECENT RENAISSANCE?
I don’t think that we would exist as a band that’s sort of well known if it hadn’t been for bands like Datblygu and Anrhefn who sort of paved the way for us politically, for bands like us to exist.
Tatw Datblygu
Ar flog Huw Stephens heddi, Y Tatŵ mwya’ cŵl erioed. Sarah Datblygu sy biau’r fraich, ac felly’r tatŵ:
Erthygl Plan B (2008)
Soniais i am yr erthygl yn cylchgrawn Plan B sbel yn ôl, gan addo lanlwytho copi llawn o’r erthygl. Wpsi.
Diolch i Carl Morris, felly, am hala copi o’r PDF ata i. Rhowch glec ar y llun isod i’w darllen. Mae PDFs pob rhifyn o Plan B – sydd erbyn hyn wedi peidio â bod, yn anffodus – ar gael o’u gwefan, fel torrent.
Dave yn Darllen
Bydd noson arbennig yn Llyfrgell Aberteifi i ddathlu cyhoeddiad llyfr David, nos Fercher 9 Rhagfyr 2009 am 7.30. Manylion yn poster isod.
—
Diweddiad: lluniau o’r darlleniad/cyfweliad.
Rhaglen “Stiwdio” Radio Cymru
Ymddiheuriadau am yr oedi (wedi bod bant), ond dyma linc i raglen Stiwdio nos Iau 5 Tachwedd 2009. Bydd y linc yn para tan dydd Iau nesa.
Ai dyma’r tro cyntaf mae’n Gwasanaeth Genedlaethol wedi llwyddo wneud rhaglen hanner awr am lyfr newydd, heb grybwyll teitl y llyfr hwnnw?
Hunangofiant Dave ar y ffordd!
Bydd Hunangofiant Hen Wanc gan David Edwards yn cael ei gyhoeddi cyn bo hir. Gwelais i ddetholiad bach ohono heddi, ac mae’n edrych yn wych.
Lluniau Pesda Roc 1985 (ac eraill)
Mae GanMed64 wedi postio set o luniau Pesda Roc 1985 i Flickr, sy’n cynnwys dyrnaid o luniau Datblygu. Mae cwpl dw i wedi gweld o’r blaen (un adnabyddus iawn o David a’r un bach yn drist ‘ma) ond hefyd un dw i ddim yn ei nabod o Pat, wedi’i bliso m’as ar y bas.
[Gol. 7/9/09]
Mwy o luniau gan yr un ffotograffydd, y tro ‘ma o’r gig “Fy Nhethau yn Ffrwydro gyda Mwynhad”, Gwesty’r Marine, Aberystwyth, Awst 30ain 1986.
Dave a Pat a Pat wrth ei hunan.
[Gol. 10/09/09]
Mae Med wedi postio mwy o’i luniau, a’u rhoi mewn set Flickr, Datblygu i gyd.
Cân y Mynach Modern
Mae Ankst wedi rhyddhau cân newydd cyntaf gan Datblygu ers blynyddoedd maith – Cân y Mynach Modern. Mae’r gân ar gael ar sengl 7″ yn unig o wefan Ankst.
Recordiwyd y gân yn stiwdio Fflach, Aberteifi, yn gynharach eleni, gan David a Pat yn unig. Dangoswyd ffilm o’r sesiwn yn y noson lansio CD y Peel Sessions, yn Aberystwyth ym mis Ebrill.
Fideo answyddogol, gyda (slight) remix: